Ochrona przeciwpożarowa w budynku – zastosowanie klap dymowych

Ochrona przeciwpożarowa dotyczy wszelakiego rodzaju działań, których celem jest zabezpieczenie życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem i jego skutkami, a także klęskami żywiołowymi i innymi rodzajami miejscowych zagrożeń. Jej realizacja polega między innymi na montażu urządzeń przeciwpożarowych, wśród których znajdują się klapy dymowe.

Czego dotyczy ochrona przeciwpożarowa budynków?

Przestrzeganie przepisów przeciwpożarowych oznacza przede wszystkim użytkowanie obiektu budowlanego w sposób zgodny z przeznaczeniem z uwzględnieniem zasad ochrony przeciwpożarowej. Działania z tego zakresu, oprócz przestrzegania określonych procedur w przypadku wybuchu ognia, obejmują wiele czynności, które mają zapobiegać powstawaniu pożaru.

Klapy dymowe – przepisy

Jednym z elementów urządzeń przeciwpożarowych są systemy oddymiania, których ważną część stanowią klapy dymowe. Podstawowym zadaniem klap jest usunięcie dymu i gorącego powietrza z budynków w sytuacji wystąpienia pożaru. Ich mechanizm działania jest związany z reakcją na wysoką temperaturę i obecność określonych gazów w powietrzu. W przypadku gdy temperatura w pomieszczeniu przekracza określony poziom, następuje automatyczne otwarcie klap, co umożliwia odprowadzenie szkodliwego dymu i gorąca na zewnątrz. Zapobiegnięcie gromadzeniu się szkodliwych substancji we wnętrzu obiektu usprawnia natomiast ewakuację osób przebywających w środku budynku.

Konieczność stosowania urządzeń oddymiających jest regulowana przez prawo. Według przepisów, kwestia ta zależy m.in. od wysokości obiektu budowlanego oraz znajdujących się w nim stref pożarowych. Pełne wytyczne w tym zakresie znajdują się w rozporządzeniu dotyczącym warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Klapy dymowe należą do grupy grawitacyjnych systemów oddymiania. Układy tego typu charakteryzują się niskim stopniem skomplikowania pod względem budowy i mechanizmu działania, a zarazem – bardzo wysoka wydajnością. Ich funkcjonowanie jest związane ze zjawiskiem konwekcji, a wiec naturalnym unoszeniem się cieplejszych gazów. Zapewnienie odpowiedniej wentylacji wewnątrz budynku umożliwia odprowadzenie dymu przez otwarte klapy i przeprowadzenie sprawnej ewakuacji.

Klapy oddymiające mogą być instalowane na płaskich dachach lub powierzchniach o relatywnie niewielkim nachyleniu. Urządzenia te są wykorzystywane przede wszystkim w obrębie:

• budynków mieszkalnych jako część systemów oddymiania klatek schodowych;
• obiektów przemysłowo-magazynowych;
• budynków użyteczności publicznej;
• obiektów handlowych.

Uruchamianie klap dymowych

Klapy dymowe są zróżnicowane m.in. ze względu na napęd. Urządzenia tego typu mogą bowiem otwierać się z zastosowaniem napędu elektrycznego 24 V lub napędu pneumatycznego.

Klapy dymowe elektryczne są wyposażone w siłownik elektryczny. Napęd urządzenia jest zasilamy prądem stałym o wartości napięcia 24 V DC. Działanie takiego układu wymaga istnienia instalacji oddymiania, w skład której wchodzi centrala oddymiania sterująca całym systemem. Potrzebnym do działania elementem jest także czujka dymowa oraz przycisk alarmowy. Czujka ma za zadanie wyczucie dymu, natomiast przycisk umożliwia ręczne uruchomienie systemu. Obydwa elementy mają możliwość wysyłania impulsu elektrycznego do centrali. Skutkiem tego jest uruchomienie siłowników elektrycznych i otwarcie klap dymowych. Centrale z napędem elektrycznym są dodatkowo wyposażone w akumulatory, które podtrzymują pracę układu w przypadku zaniku zasilania sieciowego. Klapy oddymiające elektryczne są najczęściej wykorzystywane w obrębie klatek schodowych budynków mieszkalnych oraz budynków użyteczności publicznej np. urzędów, szkół, przedszkoli i szpitali.

Klapy dymowe pneumatyczne są wyposażone w siłowniki uruchamiane za pomocą energii sprężonego CO2. Urządzenia tego typu, w sytuacji wystąpienia pożaru są otwierane poprzez zainicjowanie ampułki termicznej, która ulega pęknięciu wskutek osiągnięcia odpowiedniej temperatury w zależności od jej rodzaju i zastosowania tj. 68, 93, 110 i 141 ℃. Po zwolnieniu iglicy termowyzwalacza następuje przebicie osłony naboju CO2 i uwolnienie skumulowanego w nim gazu. Urządzenia pneumatyczne zazwyczaj są stosowane w budynkach wielkopowierzchniowych.